Medeni kanun evlilik birliği 1 yılı tamamlamış çiftler arasında boşanma ve sonuçları üzerinde anlaşmaları halinde anlaşmalı olarak boşana bilmeleri kolaylığını sağlamıştır. Ancak uygulamada sıklıkla karıştırılan konu anlaşmalı boşanmanın gerçekleşmesi için her iki eşinde boşanma ve sonuçları üzerinde hür iradeleriyle anlaşmış olmalarının gerekliliğidir. Söz konusu hususlar üzerinde anlaşmadan anlaşmalı boşanma davasından sonuç beklenmesi anlamsızdır.
Anlaşmadan Anlaşmalı Boşanma Davası Hükümsüzdür.
Anlaşmalı boşanma davasının öncelikli şartı eşlerin birbiriyle boşanma ve sonuçları üzerinde baskı altında kalmadan anlaşmalarıdır. Boşanma, çocuk velayeti, nafaka ve tazminat hususlarında eşler anlaşmaya varmış ise anlaşmalı boşanmadan söz etmek mümkün olacaktır. Bu hususlarda anlaşma sağlanmadan anlaşmalı boşanma dava şartı gerçekleşmeyecektir. Bununla birlikte daha sonradan dava konusu olmaması açısından mal rejiminin tasfiyesi hususunda da eşler anlaşma sağlamalıdır.
Anlaşmalı Boşanma Protokolü
Anlaşmalı boşanma protokolü, tarafların anlaşmalı boşanma davasında aile mahkemesi hakimine boşanma ve boşanmanın sonuçları üzerinde anlaştıklarını gösterdikleri sözleşmedir. Aile mahkemesi hâkimi sözleşmeyi hukuka uygun bulur ise onaylayacak ve boşanma davasını kabul edecektir.
Anlaşmalı boşanma protokolü Nasıl Hazırlanır?
Taraflar sıklıkla avukatsız anlaşmalı boşanma protokolü hazırlanıp hazırlanamayacağı konusunda sorular sormaktadırlar. Anlaşmalı boşanma protokollünün avukatsız olarak hazırlanması mümkün olan bir durum olsa da hukuki hakların korunması açısından büyük bir eksiklik olacaktır. Zira anlaşmalı boşanma protokol örneği şeklinde yapılan aramalarla edinilen matbu örnekler hiçbir şekilde hukuksal haklarınızı tam olarak korumayacaktır. Bu konuda Yargıtay Hukuk Genel Kurulu yakın zaman içersin de önemli bir karar vererek anlaşmalı boşanmalara emsal oluşturmuştur.
Anlaşmalı boşanma davası neticesinde tarafların boşanmalarından sonra anlaşmalı boşanma protokolünde unutulan veya eksik kalan hususlara bağlı olarak dava açılması mümkündür. Özellikle tarafların boşanma telaşesinde doğru karar alamaya bilecekleri ve matbu bilgilerle haklarını koruyamayacakları gerçekleri karşısında avukatsız anlaşmalı boşanma protokolüyle dava açmaları mağduriyetlerine neden olacaktır.
Avukatsız anlaşma protokolüyle açılmış bir anlaşmalı boşanma davası sonrası protokolde ve duruşma beyanlarındaki eksiklikler nedeniyle tarafların daha sonradan mal rejiminin tasfiyesine yönelik açtıkları davaya yönelik Yargıtay Hukuk Genel Kurulu verdiği kararla davanın geçerli olduğuna hükmetmiştir.
Mahkeme; Somut olayda, eşlerin gerek anlaşmalı boşanmaya dayanak protokol metninden gerekse duruşmadaki beyanlarından aralarındaki mal rejimini tasfiye ettikleri sonucuna varılamadığı gibi, salt “davalının davacıya ait evde oturacağına ilişkin anlaşma hükmünden eşlerin mal rejimini tamamen tasfiye ettiklerini değerlendirmek mümkün değildir” diyerek yerel mahkemenin direnme kararını bozmuştur.
Görüleceği üzere avukatsız anlaşma protokolüyle açılmış davalarda ola bilecek hatalar yeni davaların açılmasına neden olmaktadır. Bu nedenle mağduriyet yaşamamak adına avukat yardımı tarafların lehine olacaktır.
Anlaşmalı boşanma protokol hükümleri sonradan değişir mi
Uygulamada sıkılıkla karşımıza çıkan bir diğer soruda protokol hükümlerinin sonradan değişip değişmeyeceğidir. Kural olarak anlaşmalı boşanma hükümleri daha sonradan değiştirilemez, kuralın istisnası kamu düzenine ilişkin hususlardır. Yani velayet gibi kamu düzenini ilgilendiren konularda anlaşmalı boşanma davasından daha sonra yeniden dava açılabilir. Kamu düzenini ilgilendirir konular dışında yeniden dava açılması sadece anlaşmalı boşanma protokolünde unutulan veya eksik kalan hususlar için olabilmektedir. Bu durumların varlığının oluşmadığı hususlar yeniden dava konusu yapılamayacağı için tarafların anlaşmalı boşanma sırasında kararlarını iyi düşünmesi gerekmektedir. Zira geri dönüşü olmayan hukuki sonuçlarla karşılaşa bilmek ileride büyük mağduriyetlere neden olacaktır. Boşanma anının verdiği psikolojiyle özelikle ekonomik güçlerini zorlayacak anlaşmalara imza atan birçok kişi daha sonra büyük mağduriyetler yaşamaktadır. Borçlar kanununu iyi niyet karinesi gereğince tarafların hür iradeleriyle karar verdikleri sözleşmelerden dönmeleri haksız olarak kabul edilmektedir.
Anlaşmalı Boşanmada Kadın Hakları Nelerdir?
Anlaşmalı boşanma davasında kadın hakları medeni kanundan ileri gelen haklardır. Çekişmeli boşanma davasıyla tek farkı haklar konusunda tarafların kendi aralarında anlaşa bilmeleridir. Örneğin nafaka isteyecek tarafın nafaka talebini ve miktarını diğer taraf kabul ediyorsa aile mahkemesi bu yönde hüküm kuracaktır veya tam tersi hakkından feragat eden tarafın talebi dikkate alınacaktır. Yani anlaşmalı boşanma davasında kadın hakları, hukuka uygun taleplerini eşinin kabul etmesiyle oluşacaktır. Tazminat, nafaka, mallara yönelik talepler konularında karşılıklı anlaşma sağlanırsa anlaşmalı boşanma mümkün olacaktır. Yine tarafların bu konularda talepleri olmaması durumunda da anlaşmanın sağladığı kabul görür.
Burada dikkat edilmesi gereken husus aile mahkemesi hakiminden ilgili konularda anlaştırma beklenmesi gerektiğidir. Aile mahkemesi hakimi nafakanın ne kadar olacağına, malların nasıl paylaşılacağına, velayetin kimde kalacağına anlaşmalı boşanma davasında karar kılmaz, bu nedenle bu hususların tamamında eşlerin aralarında anlaşmış olması gerekmektedir.
Çekişmeli boşanma davası anlaşmalı boşanmaya döner mi?
Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz. Anlaşmalı boşanmanın medeni kanun ile belirlenmiş bu çerçevesi kapsamında çekişmeli olarak devam eden bir boşanma davasının anlaşmalı olarak sonuçlanması mümkündür. Yani çekişmeli boşanma davası anlaşmalı boşanma davasına dönüşebilmektedir. Taraflar çekişmeli davanın herhangi bir aşamasında boşanma ve sonuçları üzerinde anlaşma olacağı bulurlar ise çekişmeli boşanma davsı içerisinde anlaşmalı olarak boşanmak mümkün olacaktır.
Anlaşmalı Boşanma Çekişmeli Boşanmaya Döner Mi?
Anlaşmalı boşanma kapsamında protokol düzenlemek, ilgili anlaşmalı boşanma protokolünü mahkemeye sunarak dava açmak şekli bir şarttır. Yani anlaşmalı olarak boşana bilmek için taraflar bizzat hakim karşısına çıkmalı ve anlaştıkları şartları hakim karşısında beyan etmelilerdir. Bu aşamadan sonra aile mahkemesi hakiminin beyan ve protokolü hukuka uygun bulmasıyla boşanma hükmünü kuracaktır. Bu aşamadan sonra verilen kararın kesinleşme aşaması başlayacaktır. Tüm bu aşamalar sırasında tarafların anlaşmalı boşanma kararlarından dönemesi mümkündür. Yani anlaşmalı boşanma kararı kesinleşinceye kadar vazgeçmek hukuken mümkündür. Anlaşmalı boşanmadan vazgeçme süresi aile mahkemesi kararının kesinleşeceği ana kadar devam eder. Anlaşmalı boşanma protokolüne imza attıktan sonra vazgeçme durumu olur ise bu durum duruşmada hakime bildirilmelidir. Anlaşmalı boşanmadan vazgeçmenin bir cezası yoktur. Anlaşmalı boşanmadan vazgeçilmesi halinde hakim davacı tarafa davayı çekişmeli boşanma olarak devam ettirmesi için süre verecek, verilen süre sonunda gerekli işlemler tamamlanır ise dava çekişmeli olarak devam edecektir. İlgili usul işlemlerini yapmayan aile mahkemesinin kararı üst mahkemece kaldırılmıştır. Karar Özeti;
Davacı, davalı ile evli olduklarını, aralarında çeşitli sebeplerle anlaşmazlıklar yaşandığını, davalı ile aralarında protokol düzenlediklerini belirtip protokol doğrultusunda boşanmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava ve uyuşmazlık boşanmaya ilişkindir. Anlaşmalı boşanma yönünden oluşan karar kesinleşinceye kadar, eşlerin bu yöndeki diğer bir ifadeyle gerek boşanmanın malî sonuçları, gerekse çocukların durumu hususunda kabul edilen düzenlemeleri kapsayan irade beyanından dönmesini engelleyici yasal bir hüküm bulunmamaktadır. Bu hâlde anlaşmalı boşanma davasının çekişmeli boşanma olarak görülmesi gerekir. Mahkemece taraflara iddia ve savunmalarının dayanağı bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetlerini içeren beyan ile iddia ve savunmanın dayanağı olarak ileri sürülen her bir vakıanın ispatını sağlayacak delillerini sunmak ve dilekçelerin karşılıklı verilmesini sağlamak üzere süre verilip ön inceleme yapılarak tahkikata geçildikten sonra usulüne uygun şekilde gösterilen deliller toplanarak gerçekleşecek sonuç uyarınca karar verilmek üzere hükmün kaldırılmasına karar vermek gerekmektedir.
Tek Celsede Boşanmak Mümkün Mü ?
Tek celsede boşanma elbette ki mümkün olan bir durumdur. Ancak tek celsede boşana bilmek için eşlerin boşanma davasının sonuçları üzerinde karşılıklı olarak anlaşması ve evlilik birliğinin bir yılı tamamlamış olması gerekmektedir. Yani anlaşmalı boşanma dava koşullarında tek celsede boşanmak medeni kanunumuza göre mümkün olmaktadır.
Ünlülerin tek tek celsede boşanabilmesi birçok kişide merek uyandırmaktadır. Zira bir haftalık evliler nasıl boşanır? Evlilikleri bir yolu doldurmadan anlaşmalı boşanma nasıl olur? Evlilikte 1 yıl dolmadan nasıl Boşanılır? bibi tarafımıza sıklıkla sorular gelmektedir. Evlilik bir yılı doldurmasa bile tek celsede boşanmak mümkündür.
Bir yıl dolmadan nasıl boşanılır?
Bir yıl dolmadan kanunen anlaşmalı boşanmanın gerçekleşmesi mümkün değildir. Yani evlilik tarihleri bir yılın altında olan tarafların anlaşmalı olarak boşanması olanaksızdır. Eşler kendi aralarında boşanma ve sonuçları üzerinde anlaşsalar bile evlilikleri bir yılı doldurmamış ise anlaşmalı olarak boşanamazlar. Ancak bu durum bir yılı doldurmadan boşanma davası açılamaz olarak algılanmamalıdır. Evlilik tarihi bir yılı doldurmamış çiftlerde boşanma davası açabilirler. Yani kısa süreli evliliklerde de boşanma davası açılması mümkündür. Ancak dava anlaşmalı olmayacaktır.
Evlilik tarihi bir yılın altında olan ve boşanmak isteyen çiftlerin boşanma ve sonuçları üzerinde karşılıklı talepleri olmaması veya taleplerinde anlaşmaları halinde açılacak çekişmeli boşanma davasın da çok kısa bir sürede çözüme kavuşturulabilmektedir. Bu durum için avukat yardımı tarafların lehine olacaktır.
Anlaşmalı boşanmanın en az kaç yılık evli cifler için geçerli olacağı belirtiğimiz üzere medeni kanunca belirlenmiştir ve kanun koyucu bu çerçeve bir yıllık süreyi uygun bulmuştur. Ancak Yeni evli çift hemen boşanabilir. Evlilikte 1 yıl dolmadan nasıl boşanılacağı sık olarak sorulsa da bu durum teknik olarak mümkündür. Ancak elbette ki davanın adı anlaşmalı boşanma olmayacaktır.
Evlilik tarihleri bir yılı doldurmamış eşler ancak açılacak çekişmeli boşanma davasıyla boşana bililer. Çekişmeli boşanma davasının tek celsede sonuçlanması da belirli şartlarda mümkün olduğu içi evlilik tarihi bir yılı doldurmamış, yeni evlenmiş ciflerinde tek celsede boşanması mümkündür. Ünlüler de bu kıstas doğrultusunda tek celse de boşanabilmektedirler. Tek celsede boşanmak için ünlü olmak gerek gibi düşünceler hatalıdır, yeni evlenmiş çiftlerde belirli şartları taşmaları halinde aile mahkemesi hakiminin de onayıyla tek celsede boşanabilirler. Tek celsede boşanabilmek için konuya hakim avukat yardımı tarafların lehlerine olacaktır.
Maddi ve Manevi Tazminat Miktarı Nasıl Belirlenir?
Yorum Yaz