İtiraz Edilen Boşanma Kararı Geçerli mi?

Boşanma süreci hakkında en çok sorulan sorulardan biri şudur: “Mahkeme boşanma kararı verdikten sonra hemen boşanmış sayılır mıyız?”
Bir başka sık gelen soru da şudur: “Eşim karara itiraz ederse yine de boşanma gerçekleşir mi?”
Bu yazıda, boşanma kararının hemen geçerli olup olmadığını, karara itirazın süreci nasıl etkilediğini ve hukuken boşanmanın ne zaman tamamlandığını detaylıca ele alacağız.

Boşanma Davası Açıldıktan Sonra Ne Olur?

Boşanma davası, eşlerden birinin aile mahkemesinde dava açmasıyla başlar. Davada dilekçelerin sunulması, delillerin toplanması, tanıkların dinlenmesi gibi birçok aşama bulunur. Mahkeme, tarafları dinledikten ve dosyayı inceledikten sonra ya boşanmaya ya da davanın reddine karar verir.

Ancak boşanma kararı verildiği anda çiftlerin resmen boşanındığı anlamına gelmez. Bu noktada birçok kişi sürecin tamamlandığını düşünse de, hukuken işin asıl kritik aşaması yeni başlamaktadır: Kararın kesinleşmesi aşaması denen bu durum, boşanma hükümün geçerliliği için sarf edilecek bir aşamadır.

Boşanma Kararı Hemen Geçerli mi?

Hayır, mahkemenin verdiği boşanma kararı hemen geçerli olmaz. Kararın hukuken sonuç doğurabilmesi için önce kesinleşmesi gerekir. Çünkü Türk hukukunda, mahkeme kararları kural olarak kesinleşmeden uygulanamaz, yani icra edilemez.

Bu durum boşanma davaları için de geçerlidir. Kararın kesinleşmediği bir dönemde taraflar hâlâ resmi olarak evli kabul edilir. Hatta bu süreçte tarafların birbirlerine karşı sadakat yükümlülüğü dahi devam eder.

Hukukta Kararın Kesinleşmesi Ne Demektir?

Kararın kesinleşmesi; mahkeme tarafından verilen kararın taraflarca itiraz edilmeden veya istinaf/temyiz incelemesinden geçerek hukuken bağlayıcı hâle gelmesidir.
Karar taraflara tebliğ edildikten sonra belirli bir süre içerisinde (genellikle iki hafta) istinaf veya temyiz yoluna başvurulmazsa karar kesinleşir.
Eğer bu süre içinde itiraz edilirse, dosya bir üst mahkemeye gönderilir ve kararın kesinleşmesi itiraz süreci tamamlanana kadar durur.

Boşanma Kararında Kesinleşmenin Uygulanışı

Uygulamada, boşanma kararı verildikten sonra taraflara gerekçeli karar tebliğ edilir. Gerekçeli karar hakimin son celsede verdiği kısa kararın hukuki dayanaklarının gösterildiği, hakimin ilgili kararı neden verdiğini gösterir açıklamaları karardır. Gerekçeli kararın tebliğ tarihten itibaren:

Ancak bu 15 günlük süre içinde taraflardan biri karara itiraz ederse, kararın uygulanması durur. Boşanma gerçekleşmemiş sayılır. İstinaf süreci sonunda karar onanırsa ancak o zaman boşanma kesinleşmiş olur.

İtiraz Edilen Karar Boşanmayı Geciktirir

Eğer karara itiraz edilirse, kararın infazı – yani boşanmanın gerçekleşmesi – askıya alınır. Taraflar hâlâ evlidir. Bu süreç kimi zaman ülkemizde ortalama olarak bir yıl sürmektedir.

Bunun yaşanmaması için iki yol vardır:

Bu yollar izlendiğinde boşanma kararı çok daha kısa sürede kesinleşir ve taraflar resmen boşanmış sayılır.

Sonuç

Boşanma kararı, mahkeme tarafından verildiği anda değil, kesinleştiği anda geçerlilik kazanır. Bu süreçte karara itiraz edilirse boşanma gerçekleşmez, itiraz süreci tamamlanana kadar taraflar evli kalmaya devam eder.

Dolayısıyla boşandım demek için yalnızca “mahkeme kararı çıktı” demek yetmez.
Asıl önemli olan, kararın itiraz edilmeden kesinleşip kesinleşmediğidir.