Boşanma davaları, evlilik birliğinin yasal olarak sona erdirilmesi için mahkemelere başvurulan hukuki süreçlerdir. Türkiye'de boşanma davaları, Türk Medeni Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde yürütülmektedir. Boşanma davası açmak isteyen bireylerin, adli tatil dönemlerinde bu işlemi gerçekleştirme konusunda bazı endişeleri olabilir. Bu makalede, ben adlı tatil döneminde boşanma davası açılıp açılamayacağını ve bu süreçte dikkat edilmesi gereken hususları ele alacağız.

Adli Tatil Nedir?

Adli tatil, mahkemelerin dinlenme dönemleri olarak tanımlanabilir. Her yıl 20 Temmuz günü başlar ve 31 Ağustos günü sona erer. Adli tatilde, kanunun belirlediği belli dava ve işler görülebilir. Adli tatilde görülebilecek işler kanunda aşağıdaki şekilde sıralanmıştır:

• İhtiyati tedbir, ihtiyati haciz ve delillerin tespiti gibi geçici hukuki koruma
• Her çeşit nafaka davaları ile soybağı, velayet ve vesayete ilişkin dava veya işler
• Nüfus kayıtlarının düzeltilmesi işleri ve davaları
• Hizmet akdi veya iş sözleşmesi sebebiyle işçilerin açtıkları davalar
• Ticari defterlerin kaybından dolayı kayıp belgesi verilmesi talepleri ile kıymetli evrakın kaybından doğan iptal işleri
• İflas ve konkordato ile sermaye şirketleri ve kooperatiflerin uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırılmasına ilişkin işler ve davalar
• Adli tatilde yapılmasına karar verilen keşifler
• Tahkim hükümlerine göre, mahkemenin görev alanına giren dava ve işler
• Çekişmesiz yargı işleri
• Kanunlarda ivedi olduğu belirtilen veya taraflardan birinin talebi üzerine, mahkemece ivedi görülmesine karar verilen dava ve işler

Adli Tatilde Mahkemelerin Çalışma Düzeni

Adli tatil, yargının tamamen durması anlamına gelmez. Belli yargısal işlemler devam etmektedir. Adli tatilde, dava ve işlerle ilgili olarak verilen dava, karşı dava, istinaf ve temyiz dilekçeleri ile bunlara karşı verilen cevap dilekçelerinin ve dosyası işlemden kaldırılan davaları yenileme dilekçelerinin alınması, ilam verilmesi, her türlü tebligat, dosyanın başka bir mahkemeye, bölge adliye mahkemesine veya Yargıtay’a gönderilmesi işlemleri yapılır.

Adli Tatilde Boşanma Davası Açılması

Adli tatil döneminde dava açılması, davalara cevap verilmesi ve dilekçeler aşamasının takibi mümkündür. Adli tatilde boşanma davası veya herhangi bir dava açma yasağı yoktur. Bu nedenle adli tatil süresince boşanma davası açılabilir. Adli tatil döneminde adliyelerin tamamen tatile girdiği anlayışı yanlıştır. Boşanma davası açacak kişilerin adli tatil dönemini beklemesi zaman kaybına neden olacaktır.

Adli tatilde anlaşmalı boşanma davası da açılabilir. Ancak davanın görülmesinde ivedi bir durum yoksa duruşma günü adli tatil döneminden sonra belirlenecektir. Adli tatil süresince açılan boşanma davalarında, dilekçeler aşaması genellikle 3-4 ay sürdüğü için duruşmanın adli tatil sonrasına denk gelmesi beklenir.

Adli Tatilde Anlaşmalı ve Çekişmeli Boşanma Davaları

Çekişmeli Boşanma Davaları: Adli tatilde boşanma davası açılması mümkündür ancak duruşma süreci adli tatil sonrasında gerçekleştirilecektir. Adli tatil boyunca duruşma yapılmayacak olması, davanın açılmasını anlamsız kılmaz. Zira dilekçeler aşamasının tamamlanması yaklaşık 3-4 ay sürebilir ve duruşmalar bu aşamadan sonra belirlenir. Bu nedenle adli tatilde dava açmak, süreci hızlandırma açısından avantajlı olabilir. Çekişmeli boşanma davalarında duruşmalar, dilekçeler aşamasının tamamlanmasının ardından belirlenir ve bu süreç adli tatilde başlatılabilir.

Anlaşmalı Boşanma Davaları: Adli tatilde anlaşmalı boşanma davasının görülmesi belirli şartlarda mümkündür. Anlaşmalı boşanma davalarının adli tatilde görülmesinin öncelikli şartı ivedi bir durumun varlığıdır. İvedi bir durum varsa nöbetçi aile mahkemesi anlaşmalı boşanmayı kabul edebilir. Ayrıca bazı aile mahkemesi hakimleri nöbetçi oldukları dönemde anlaşmalı boşanma davası almaktadır. Bu durumlarda adli tatil sürecinde anlaşmalı boşanma davası sonuçlanabilir.

Adli Tatilde Dava Süreçleri ve Süreler

Adli tatilde açılan boşanma davasına cevap süresi duracaktır. Adli tatil süresince duran süreler, yukarıda belirtilen iş ve davalar dışındaki tüm süreleri kapsar. Adli tatil içinde tebliğ edilen dava dilekçesine cevap verme süresi adli tatil sonrasına denk gelecektir. Adli tatilin bittiği günden itibaren bir hafta içinde cevap verme süresi dolacaktır. Bu süreçte avukat yardımı almak, hak kayıplarını engellemek adına önemlidir.

Adli Tatilde Boşanma Davasının Avantajları ve Dezavantajları
Avantajlar:

• Hızlı Başvuru: Adli tatil döneminde bile boşanma davası başvurusu yapılabilir ve süreç başlatılabilir. 

1. Zaman Kazanma

Adli tatil döneminde boşanma davası açmak, zaman kazandırabilir. Davanın açılmasıyla birlikte, dilekçeler aşamasının tamamlanması süreci başlar ve bu süreç adli tatil sonrasında devam eder. Bu nedenle, adli tatilde dava açarak, dilekçeler aşamasını adli tatil süresince tamamlayarak, adli tatil sonrası duruşma aşamasına daha hızlı geçilebilir.

2. Geçici Tedbir Kararları

Adli tatil süresince mahkemeler, geçici tedbir kararları alabilir. Bu tedbirler, davanın nihai sonucuna kadar tarafların haklarını korumak amacıyla alınır. Örneğin, nafaka, velayet ve kişisel ilişki düzenlemeleri gibi konularda geçici tedbir talepleri adli tatil süresince de değerlendirilebilir ve karara bağlanabilir. Bu durum, özellikle ekonomik açıdan zayıf olan tarafın ve çocukların mağduriyet yaşamamasını sağlar.

3. Hukuki Süreçlerin Takibi

Adli tatilde dava açmak, hukuki süreçlerin takibini kolaylaştırır. Mahkemeler, adli tatil süresince dava dilekçelerini kabul eder ve bu dilekçelere ilişkin işlemleri yürütür. Dava açmak isteyen taraflar, adli tatil döneminde bile süreci başlatarak, dava dosyasının incelenmesi ve gerekli işlemlerin yapılması için zaman kazanabilirler.

4. Sürelerin Durdurulması

Adli tatil süresince, dava ile ilgili bazı yasal süreler durdurulur. Bu durum, tarafların dava açma, cevap verme ve itiraz etme sürelerini etkileyebilir. Örneğin, adli tatil süresi içerisinde tebliğ edilen dava dilekçesine cevap verme süresi durdurulur ve adli tatil sonrasında devam eder. Bu da taraflara, dava sürecini daha iyi planlama ve hazırlanma fırsatı sunar.

5. Adli Tatil Sonrası Hızlı Duruşma Tarihi

Adli tatilde dava açmak, adli tatil sonrasında hızlı bir şekilde duruşma tarihinin belirlenmesini sağlayabilir. Adli tatil boyunca dilekçeler aşamasının tamamlanması, duruşma tarihinin adli tatil sonrasında daha erken bir tarihe verilmesine olanak tanır. Bu, davanın daha hızlı sonuçlanmasına katkıda bulunur.

6. Anlaşmalı Boşanma Davalarında İvedilik

Adli tatil süresince anlaşmalı boşanma davaları, ivedi durumlar göz önüne alınarak görülebilir. Nöbetçi aile mahkemesi, anlaşmalı boşanma davasını kabul edebilir ve tarafların anlaşması durumunda hızlı bir şekilde karar verebilir. Bu, anlaşmalı boşanma davalarının daha kısa sürede sonuçlanmasını sağlar.

7. Mahkemelerin Daha Az Yoğun Olması

Adli tatil döneminde mahkemelerin yoğunluğu genellikle azalır. Bu, dava açan tarafların işlemlerinin daha hızlı ve etkin bir şekilde yürütülmesini sağlayabilir. Adli tatilde açılan davalar, mahkemelerin daha az yoğun olduğu bir dönemde değerlendirildiği için, işlemler daha hızlı ilerleyebilir.

• Geçici Tedbirler: Mahkemeler, adli tatil süresince geçici tedbir kararları alabilir ve tarafların haklarını koruyabilir.

Geçici tedbirler, bir davanın nihai sonucuna kadar tarafların haklarını korumak ve mevcut durumun kötüleşmesini engellemek amacıyla mahkemeler tarafından verilen önlemlerdir. Bu tedbirler, davanın seyrine ve tarafların ihtiyaçlarına göre çeşitlilik gösterebilir. İşte boşanma davalarında ve genel hukuk davalarında sıkça karşılaşılan bazı geçici tedbirler:

1. İhtiyati Tedbir

İhtiyati tedbir, davanın sonuna kadar tarafların haklarının korunması amacıyla alınan geçici önlemlerdir. Mahkeme, dava sonuçlanana kadar tarafların zarar görmemesi veya mevcut durumun kötüleşmemesi için ihtiyati tedbir kararı verebilir. İhtiyati tedbirler, genellikle malvarlığı ve mülkiyet haklarıyla ilgili davalarda uygulanır.

2. İhtiyati Haciz

İhtiyati haciz, borçlunun malvarlığına el konularak alacaklının haklarının korunması amacıyla alınan bir tedbirdir. Mahkeme, alacaklının talebi üzerine borçlunun malvarlığına ihtiyati haciz koyabilir. Bu tedbir, alacaklının alacağını tahsil etme riskini minimize eder.

3. Nafaka Tedbirleri

Boşanma davalarında, mahkeme davanın sonuna kadar taraflardan birine veya çocuklara nafaka ödenmesine karar verebilir. Nafaka tedbirleri, ekonomik açıdan zayıf olan tarafın veya çocukların geçimini sağlamak amacıyla alınır. Geçici nafaka, yoksulluk nafakası ve iştirak nafakası gibi çeşitli türleri bulunur.

4. Velayet ve Kişisel İlişki Tedbirleri

Boşanma davalarında, çocukların velayeti ve kişisel ilişki kurulması konularında geçici tedbirler alınabilir. Mahkeme, davanın sonuna kadar çocukların velayetinin kime verileceği ve diğer ebeveynle nasıl bir ilişki kurulacağı konusunda geçici kararlar verebilir. Bu tedbirler, çocukların üstün yararını korumayı amaçlar.

5. Mal Rejimi ve Mülkiyet Tedbirleri

Evlilik süresince edinilen malların paylaşımı konusunda alınan tedbirlerdir. Mahkeme, tarafların malvarlığının korunması ve haksız kazançların önlenmesi amacıyla mal rejimi ve mülkiyet haklarıyla ilgili geçici tedbirler alabilir. Örneğin, ortak mülkiyetteki bir evin satışı veya devri engellenebilir.

6. Delil Tespiti

Davanın sağlıklı bir şekilde yürütülmesi ve tarafların haklarının korunması amacıyla, mahkeme delillerin tespiti için geçici tedbirler alabilir. Delil tespiti, olayın aydınlatılması ve delillerin kaybolmasının önlenmesi için önemlidir. Bu tedbirler, bilirkişi incelemesi veya tanık ifadelerinin alınması gibi yöntemlerle uygulanabilir.

7. Konut Kullanma Hakkı

Boşanma davalarında, mahkeme taraflardan birine geçici olarak konut kullanma hakkı tanıyabilir. Bu tedbir, özellikle çocukların ve ekonomik açıdan zayıf olan tarafın barınma ihtiyacının karşılanması amacıyla alınır.

Dezavantajlar:

• Ertelenen Duruşmalar: Adli tatil süresince mahkemelerin yoğunluğu nedeniyle duruşmalar ertelenebilir ve süreç uzayabilir.
• Kısıtlı Mahkeme Faaliyetleri: Mahkemelerin tam kapasiteyle çalışmaması nedeniyle bazı işlemler gecikebilir.

Adli Tatilde Dava Açma Sürecinin Yönetimi

Adli tatilde boşanma davası açmayı planlayan kişilerin dikkat etmeleri gereken birkaç önemli nokta vardır:

1. Dava Dilekçesinin Hazırlanması: Adli tatil süresince dava dilekçesi hazırlanabilir ve mahkemeye sunulabilir. Bu dilekçenin eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlanması, sürecin hızlı ve sorunsuz ilerlemesi açısından önemlidir. 
2. Avukat Desteği: Adli tatil sürecinde hukuki destek almak, dava sürecinin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi açısından önemlidir. Avukatlar, adli tatil dönemindeki yasal prosedürleri ve süreleri en iyi şekilde yönetebilir.
   
3. Duruşma Gününün Takibi: Adli tatil sonrasında belirlenecek duruşma gününün takibi önemlidir. Mahkeme tarafından belirlenecek duruşma tarihi ve saatine göre hazırlıklar yapılmalıdır.
4. Geçici Tedbir Talepleri: Boşanma davası süresince geçici tedbir taleplerinde bulunmak mümkündür. Bu talepler, mahkemeler tarafından adli tatil döneminde de değerlendirilebilir ve tarafların hakları korunabilir.

Adli tatilde boşanma davası açmak mümkündür ve bu süreç, davanın hızlanması açısından avantajlı olabilir. Anlaşmalı boşanma davaları ivedi durumlarda adli tatil süresince görülebilirken, çekişmeli boşanma davaları adli tatil sonrasında duruşma aşamasına geçecektir. Adli tatil döneminde dava açmak, yargısal sürecin hızlanmasını sağlayabilir ve tarafların haklarının korunmasına yardımcı olabilir. Bu süreçte avukat yardımı almak, hukuki prosedürlerin doğru yönetilmesi ve hak kayıplarının önlenmesi açısından önemlidir.

Ankara Barosu