Boşanmada Kaynana ve Görümce Etkisi

Aile Müdahalesinin Hukuki Boyutu

Evlilik, iki bireyin bir araya gelerek kurduğu bir birliktelik olsa da özellikle Türkiye gibi aile yapısının güçlü olduğu toplumlarda, çiftlerin aileleri de bu ilişkiye doğrudan ya da dolaylı olarak dahil olmaktadır. Kaynana ve görümcenin evliliğe müdahalesi, eşler arasında çatışmalara neden olabilmekte ve bazı durumlarda evliliğin sürekliliğini tehlikeye sokabilmektedir. Bu makalede, kaynana ve görümce faktörünün boşanma davalarına etkisi, hukuki açıdan değerlendirilecektir.

Kaynana ve Görümcenin Boşanmadaki Rolü

Boşanmada kayınvalidenin etkisi ve boşanmada gelin-görümce faktörü, evliliklerin sona ermesine neden olan önemli dış faktörler arasında yer alır. Eşlerin kendi aralarındaki sorunların yanı sıra, aile büyüklerinin ve kardeşlerin evliliğe müdahale etmesi, çiftlerin ilişkisini zayıflatabilir ve uzun vadede boşanmayı kaçınılmaz hale getirebilir. Özellikle kayınvalide ile anlaşmazlıklar ve görümce ile çatışmalar, evlilikte stres yaratarak eşler arasında güvensizlik ve huzursuzluk oluşturabilir.

Boşanmaya Yol Açan Yaygın Aile Müdahaleleri

Eşlerden birinin ailesinin, evliliğe sürekli müdahale etmesi, sağlıklı bir ilişkinin önüne geçebilir. Özellikle şu durumlar, çiftlerin boşanma sürecine girmesinde etkili olabilmektedir:

• Kayınvalidenin Aşırı Müdahalesi: Kayınvalideler bazen kendi çocuklarının evlilik hayatına fazlasıyla dahil olarak gelin ya da damada baskı kurabilir. Eşin sürekli annesinin isteklerine göre hareket etmesi, diğer eşin kendisini evlilikte yalnız ve dışlanmış hissetmesine yol açabilir.

• Görümcenin Evliliğe Etkisi: Görümceler, kardeşlerinin eşlerini benimsemekte zorlanabilir ya da onlara karşı kıskançlık hissedebilir. Kimi zaman bu durum, çiftler arasında sürekli bir huzursuzluğa neden olabilir. Özellikle görümce taraf tutarak veya eşlerden birini kötüleyerek evlilik dengesini bozabilir.

• Aile Büyüklerinin Fazlasıyla Dahil Olması: Evlilik, iki kişi arasında olsa da bazı aileler bu sınırı ihlal ederek çocuklarının evlilik kararlarına fazlasıyla müdahale eder. Bu tür durumlar, çiftlerin kendi ilişkisini sağlıklı bir şekilde yönetmesini zorlaştırabilir.

• Eleştiri ve Sürekli Baskı: Kayınvalide veya görümce, gelini ya da damadı sürekli eleştirdiğinde, evlilik içerisinde bir güven ve destek ortamı oluşmaz. Eleştirilere maruz kalan taraf, kendini sürekli yetersiz hissederek ilişkiden uzaklaşabilir. Bu durum zamanla eşler arasında iletişimi zayıflatır ve evlilik bağlarını kopma noktasına getirir.

Kayınvalide ve Görümce Sorunlarının Boşanmaya Etkisini Önlemek İçin Çözüm Önerileri

Kayınvalide ve görümce kaynaklı sorunları minimize etmek ve evliliğin sağlıklı bir şekilde devam etmesini sağlamak için şu adımları uygulamak faydalı olabilir:

• Sınırlar Koymak: Çiftlerin, evliliklerinde üçüncü kişilerin müdahalesini en aza indirgeyecek sınırlar belirlemesi gerekir. Aile bireylerinin, evlilik içerisindeki tüm kararlara dahil olmaması, çiftlerin kendi kararlarını bağımsız bir şekilde almasını sağlar.

• Eşler Arasında Güçlü İletişim Kurmak: Eşlerin kendi aralarındaki iletişimi güçlü tutarak, dış etkenlerden en az seviyede etkilenmeleri önemlidir. Sorunları açıkça konuşarak, aile müdahalelerine karşı birlikte hareket etmek gereklidir.

• Aile ile Doğru Mesafeyi Korumak: Kayınvalide ve görümceyle sağlıklı bir ilişki sürdürebilmek için belirli bir mesafe koymak ve saygı çerçevesinde iletişim kurmak gereklidir.

• Destek Almak: Eğer aile müdahalesi ciddi boyutlara ulaşmışsa, bir evlilik danışmanından veya aile terapistinden destek almak, sağlıklı bir çözüm geliştirmek adına faydalı olabilir.

Boşanma Davalarında Kaynana ve Görümce Faktörü

Boşanma davalarında kayınvalidenin etkisi ve boşanmada görümcenin rolü, özellikle evlilik birliğinin sarsılmasına neden olan önemli dış etkenler arasında değerlendirilir. Türk Medeni Kanunu (TMK), eşler arasındaki temel sorunların yanı sıra, üçüncü kişilerin evliliğe müdahalesiyle oluşan psikolojik ve fiziksel baskıları da hukuki bir boşanma sebebi olarak kabul etmektedir. Özellikle kayınvalide ve görümce gibi aile bireylerinin evliliğe zarar vermesi, birçok hukuki kavram çerçevesinde incelenebilir.

Kayınvalide ve Görümce Faktörünün Hukuki Boyutu

Evliliğe dışarıdan yapılan müdahalelerin boşanma davasında nasıl ele alındığını anlamak için aşağıdaki hukuki kavramları inceleyebiliriz:

Evlilik Birliğinin Sarsılması (TMK m. 166):
Eğer kayınvalide veya görümcenin baskıları, eşlerden birinin ruhsal ya da fiziksel sağlığını bozacak düzeye ulaştıysa, bu durum "evlilik birliğinin temelinden sarsılması" sebebiyle boşanma gerekçesi olarak kabul edilebilir. Örneğin:

• Kayınvalidenin ya da görümcenin, eşlerden birini psikolojik olarak yıpratması,

• Sürekli eleştiri, hakaret ya da küçümseyici tutumlarla eşlerden birinin depresyona girmesi,

• Gelin ya da damadın, karşı tarafın ailesi tarafından ekonomik ya da sosyal baskı altına alınması,
  bu kapsamda mahkemeye delil olarak sunulabilir.

Haysiyetsiz Hayat Sürme ve Onur Kırıcı Davranışlar (TMK m. 163):
Türk Medeni Kanunu’nun 163. maddesi gereği, ağır hakaret, küçük düşürücü ifadeler veya psikolojik şiddet, boşanma sebebi olarak değerlendirilebilir. Özellikle şu tür durumlar mahkemede öne sürülebilir:

• Kayınvalidenin ya da görümcenin gelini/damadı aşağılayan ifadeler kullanması,

• Sürekli hakaret ve tehdit içeren sözlerin sarf edilmesi,

• Kişinin onurunu kırıcı hareketlere maruz kalması (örneğin, dışlanma, küçümsenme, aile içi dedikodular).

Bu tür onur kırıcı davranışlar, tanık beyanları, yazılı mesajlar veya ses kayıtları gibi delillerle desteklendiğinde mahkemeye güçlü bir boşanma gerekçesi olarak sunulabilir.

Eşin Kusurlu Davranışları (Yargıtay Kararları):
Boşanma davalarında, eşin ailesinin müdahalesine karşı durmaması veya eşini ailesinin baskısı altında bırakması, kusurlu davranış olarak kabul edilir. Yargıtay’ın birçok kararında, eşin bu tür durumlara sessiz kalması, evliliğin sürdürülemez hale gelmesine neden olduğu için kusurlu taraf olarak nitelendirilmektedir.

Eğer bir eş,

• Ailesinin, eşine yönelik sürekli eleştirilerine sessiz kalıyorsa,

• Kayınvalidesinin ya da görümcesinin baskılarını destekliyorsa,

• Aile baskısı nedeniyle eşini koruyamıyorsa,
  kusurlu taraf olarak kabul edilir ve boşanma sonucunda nafaka ya da tazminat ödeme yükümlülüğüyle karşılaşabilir.

Boşanma Davalarında Kayınvalide ve Görümce Kaynaklı Müdahaleleri Kanıtlamak İçin Gerekli Deliller

Mahkemede, kayınvalide veya görümce faktörünü hukuki bir boşanma sebebi olarak sunabilmek için somut delillere ihtiyaç duyulur. İşte, mahkemeye sunulabilecek bazı deliller:

• Tanık Beyanları: Eşin ailesinin evliliğe müdahalesini ve baskıcı tutumlarını gözlemleyen tanıkların ifadeleri, güçlü bir kanıt niteliğindedir.

• Yazılı ve Dijital Kanıtlar: WhatsApp mesajları, sosyal medya yazışmaları, e-posta kayıtları gibi dijital deliller, aile müdahalesinin belgelenmesine yardımcı olabilir.

•  Ses ve Video Kayıtları: Eşin ailesinin hakaret ettiği veya baskı uyguladığı ses ya da görüntü kayıtları, mahkemede kanıt olarak sunulabilir. Ancak, gizli kayıtların hukuki geçerliliği konusunda avukata danışılması gerekmektedir.
• Psikolojik Raporlar: Kayınvalide veya görümce baskısı nedeniyle psikolojik zarar gören eşin, psikolojik tedavi aldığını gösteren sağlık raporları, boşanma davasında önemli bir kanıt olabilir.
  

Aile Müdahaleleri Boşanma Sebebi Olabilir mi?

Boşanma davalarında kayınvalidenin evliliğe etkisi ve görümcenin boşanmadaki rolü, Türk hukuk sisteminde evlilik birliğinin sarsılması, onur kırıcı davranışlar ve eşin kusurlu davranışları kapsamında değerlendirilmektedir. Evliliğe dışarıdan yapılan müdahaleler nedeniyle boşanma gerçekleştiğinde, kusurlu taraf nafaka ve tazminat ödeme yükümlülüğüyle karşı karşıya kalabilir.

Bu nedenle, kayınvalide ve görümce gibi aile bireylerinin evliliğe zarar verdiği durumlarda, hak kaybı yaşamamak adına avukata danışılması ve hukuki sürecin titizlikle yönetilmesi önemlidir.

Kayınvalidenin Müdahalesi Boşanma Sebebi Sayılır mı?

Mahkeme kararlarında kayınvalidenin eşler arasındaki ilişkiye fazla dahil olması bazı durumlarda boşanma sebebi olarak kabul edilmiştir. Özellikle şu vakalar dikkate alınmaktadır:

• Kayınvalidenin, gelini ya da damadı aşağılayıcı ve psikolojik olarak yıpratıcı sözler söylemesi

• Kayınvalidenin, eşlerden birine "boşan, seni desteklerim" gibi baskı yapması

• Eşlerden birinin, ailesinin bütün kararlarına kayıtsız şartsız uyması ve eşinin görüşlerini hiç dikkate almaması

Görümce ile Çatışmanın Hukuki Yansımaları

Görümcenin eşler arasındaki ilişkide taraf tutması, evlilik birliğini çatışmaya sürükleyebilir. Mahkemeler özellikle şu durumları dikkate almaktadır:

• Görümcenin eşlerden birine sürekli hakaret etmesi ya da aşağılaması

• Eşler arasındaki gizli konuların, görümce tarafından aile büyüklerine aktarılması
• Görümcenin, eşlerden birini dışlayarak evlilik birliğini olumsuz etkilemesi
  

Yargıtay Kararlarıyla Kaynana ve Görümcenin Boşanmaya Etkisi

Boşanma davalarında kayınvalidenin etkisi ve görümcenin boşanmaya yol açan müdahaleleri, Türk hukuk sisteminde sıkça karşılaşılan vakalardır. Yargıtay içtihatları, aile büyüklerinin evliliğe müdahalesinin, eşlerin arasındaki ilişkiyi zedelediğini ve bu tür durumların boşanma davalarında önemli bir kriter olarak değerlendirildiğini göstermektedir.

Yargıtay kararlarına göre, eşin ailesi tarafından sürekli baskıya maruz kalması, psikolojik şiddete uğraması ya da hakarete maruz kalması, boşanma sebebi olarak kabul edilebilir. Mahkemeler, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olan üçüncü şahıs müdahalelerini boşanma gerekçesi olarak görebilmektedir.

Önemli Yargıtay Kararları;

 Eşini ailesinin baskısı altında bırakan kişi, kusurlu sayılabilir.

• Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin kararlarına göre, eşin kendi ailesinin evliliğe müdahalesine göz yumması ve eşini baskı altında bırakması, boşanma davalarında kusurlu sayılmasına neden olabilir.

• Özellikle eşin, ailesinin baskıcı tutumuna karşı sessiz kalması ya da bu baskıyı desteklemesi, mahkemeler tarafından evlilik birliğini temelden sarsan bir sebep olarak değerlendirilmektedir.

• Yargıtay 2016/10438 E., 2018/6539 K. sayılı kararında, "Eşin ailesinin sürekli evliliğe müdahale etmesi ve diğer eşin bu müdahaleye karşı durmaması, boşanma gerekçesi olarak kabul edilmelidir." ifadesi kullanılmıştır.

Kayınvalide tarafından sürekli eleştirilen ve psikolojik baskı gören kişi, boşanma hakkına sahiptir.

• Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, kayınvalide veya görümce gibi aile bireylerinin evlilik içerisindeki baskıcı tutumları, psikolojik şiddet olarak değerlendirilebilir.

• Eşin ailesinin eleştirileri nedeniyle ruhsal olarak zarar gören bireylerin boşanma talepleri mahkemeler tarafından haklı bulunabilmektedir.

• Örnek Yargıtay Kararı: 2017/4932 E., 2019/8576 K. sayılı dosyada, kayınvalidesi tarafından sürekli aşağılanan ve küçük düşürülen gelinin boşanma talebi kabul edilmiştir. Mahkeme, "Eşin ailesinin, gelini psikolojik baskı altına alması, evlilik birliğini sürdürmeyi imkânsız hale getirmiştir." gerekçesiyle boşanma kararı vermiştir.

 Görümcenin sürekli hakaretleri ve müdahaleleri, evliliği temelden sarsan nedenler arasında yer alabilir.

• Görümcenin, eşlerden birine karşı sürekli hakaret etmesi veya evliliğe müdahale etmesi, mahkemeler tarafından evlilik birliğini zedeleyen unsurlar arasında sayılmaktadır.

• Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2015/8523 E., 2016/11904 K. sayılı kararında, "Eşlerden birinin, görümcesi tarafından sürekli psikolojik baskıya maruz kalması, evlilik birliğinin sürdürülemez hale gelmesine neden olmuştur. Bu nedenle boşanma kararı yerindedir." denilmiştir.

• Bu kararda, görümcenin evlilik içerisindeki müdahaleleri nedeniyle eşler arasındaki güven ilişkisinin bozulduğu ve sürekli hakaret içeren ifadeler kullanmasının boşanma sebebi olarak değerlendirildiği vurgulanmıştır.

Yargıtay Kararlarına Göre Kusurlu Davranışlar 

Yargıtay’ın verdiği kararlardan yola çıkarak, kayınvalide ve görümce faktörünün boşanmaya yol açan başlıca kusurlu davranışları şu şekilde sıralanabilir:

Eşin ailesi tarafından sürekli eleştirilmesi ve bu eleştirilerin evlilik içinde huzursuzluk yaratması

Kayınvalidenin ya da görümcenin, evliliğe aşırı müdahale etmesi ve eşler arasındaki ilişkide dengesizlik oluşturması 

Eşin ailesinin baskıları karşısında diğer eşin sessiz kalması veya baskıyı desteklemesi
Sürekli hakaret, aşağılama veya psikolojik baskı uygulanması
Aile içindeki bireylerin, eşlerden birine karşı dışlayıcı veya düşmanca tutum sergilemesi

Boşanma Davasında Kayınvalide ve Görümce Faktörünü Kanıtlamak İçin Deliller

1. WhatsApp mesajları ve telefon kayıtları: Kayınvalide veya görümcenin, gelin ya da damadı küçümseyen, hakaret içeren mesajları delil olarak sunulabilir.

1. Tanık beyanları: Aile müdahalesinin evliliğe zarar verdiğini gören tanıkların mahkemede dinlenmesi etkili olabilir.

1. Psikolojik raporlar: Sürekli baskıya maruz kalan eşin psikolojik olarak zarar gördüğünü gösteren doktor raporları önemli bir delildir.

1. Ses veya video kayıtları: Hakaret ya da psikolojik baskı içeren konuşmaların kaydedilmesi durumunda, mahkemede kanıt olarak sunulabilir.

Evliliğe dışarıdan yapılan müdahaleler, Yargıtay kararlarına göre boşanma sebebi olarak kabul edilmektedir. Özellikle eşin ailesinin evliliğe sürekli müdahale etmesi ve baskı kurması, Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarında evlilik birliğini temelinden sarsan bir neden olarak değerlendirilmiştir.

Eğer eşlerden biri, kayınvalidesi veya görümcesi tarafından sürekli psikolojik baskı görüyor, hakarete uğruyor ya da dışlanıyorsa ve eşi bu duruma karşı sessiz kalıyorsa, kusurlu taraf olarak kabul edilir ve boşanma sonucunda nafaka ya da tazminat ödemek zorunda kalabilir.

Bu nedenle, aile müdahalesi nedeniyle boşanma davası açmayı düşünen bireylerin, somut delillerle desteklenmiş güçlü bir hukuki dosya hazırlamaları gerekmektedir. Avukat desteği almak, hukuki sürecin daha sağlıklı yürütülmesini sağlayacaktır.

Boşanma davalarında kayınvalide ve görümcenin etkisi gerek psikolojik gerekse hukuki boyutlarıyla evlilik birliğinin sürdürülebilirliğini etkileyen önemli faktörlerden biridir. Aile bireylerinin evliliğe sürekli müdahale etmesi, eleştirilerde bulunması veya baskı uygulaması, evlilikte ciddi anlaşmazlıklara yol açarak mahkemelerce boşanma sebebi olarak değerlendirilmektedir.

Mahkemeler, boşanma davalarında yalnızca aile müdahalesini değil, aynı zamanda eşlerin birbirlerine karşı olan yükümlülüklerini ve evlilik içerisinde gösterdikleri tutumları da dikkate almaktadır. Özellikle eşlerden birinin ailesinin baskılarına karşı durmaması, diğer eşi koruyamaması veya bu baskıları desteklemesi, hukuki açıdan kusurlu davranış olarak değerlendirilerek tazminat ve nafaka yükümlülüğüne neden olabilir.

Son Söz: Boşanma Sürecinde Aile Müdahalelerinin Önemi

Sonuç olarak, kayınvalide ve görümce gibi aile bireylerinin evliliğe fazlasıyla müdahale etmesi, çiftler arasındaki güven ve saygıyı zedeleyerek evlilik birliğinin sürdürülemez hale gelmesine neden olabilir. Yargıtay kararları da göstermektedir ki, aile baskısı nedeniyle zor durumda kalan bireylerin hukuki yollarla haklarını araması mümkündür. Ancak, boşanma sürecine gelmeden önce çiftlerin iletişimi güçlendirmesi, sınırlar koyması ve gerektiğinde profesyonel destek alması, evliliği kurtarmak adına önemli adımlardır.

Sonuç olarak, boşanma sürecinde aile müdahalelerinin etkilerini doğru değerlendirmek, hukuki hakları bilmek ve süreci bilinçli bir şekilde yönetmek, bireylerin hem psikolojik hem de maddi açıdan zarar görmesini önleyebilir. Aile baskısı ile mücadelede en önemli faktör, eşler arasındaki güçlü iletişim ve karşılıklı anlayıştır.

Eşi Aileyle Görüştürmemenin Hukuki Boyutu